Ile trwa urlop macierzyński – wniosek i wynagrodzenie

Urlop macierzyński przysługuje każdej kobiecie zatrudnionej na umowie o pracę, która urodziła dziecko. By z niego skorzystać, należy przestrzegać określonych procedur. Jak wygląda wniosek o urlop macierzyński, kiedy go złożyć i czy pracodawca może rozpatrzyć go negatywnie?

Kiedy przysługuje urlop macierzyński?

Ten rodzaj urlopu przeznaczony jest dla kobiet, które dopiero co urodziły dziecko. Obejmuje okres, gdy dochodzą do siebie po porodzie i uczą się opiekować maleństwem. Ustawodawca zadbał o to, by kobiety były w tym czasie chronione i zabezpieczone finansowo. Niemniej z uprawnień mogą skorzystać tylko te panie, które są zatrudnione w oparciu o umowę o pracę lub są samozatrudnione i dobrowolnie odprowadzają składki na ubezpieczenie. W przypadku umów cywilnoprawnych przełożony nie ma obowiązku udzielić pracownicy urlopu po porodzie, choć może to zrobić.

Ile trwa macierzyński?

Odpowiedź na pytanie, ile trwa urlop macierzyński, nie jest prosta. Jego wymiar jest bowiem uzależniony od liczby dzieci, które urodziła kobieta. W przypadku jednego potomka pracownica ma do wykorzystania maksymalnie 20 tygodni wolnego po porodzie. Jeśli podczas jednego porodu wydała na świat dwoje dzieci, okres ten wydłuża się do 31 tygodni. W przypadku trojaczków kobieta ma do dyspozycji 33 tygodnie, czworaczków – 35 tygodni, a piątki lub więcej dzieci – 37 tygodni. Ponadto kobieta może zrezygnować z części wolnego po porodzie na rzecz ojca dziecka, jednak dopiero po 14 tygodniach nieobecności w pracy.

Czy można wziąć urlop macierzyński przed porodem? Okazuje się, że tak. Na wniosek zatrudnionej dni wolne mogą zostać podzielone na dwie części, przy czym urlop przed porodem nie może trwać krócej niż dwa tygodnie i dłużej niż 6 tygodni. W przypadku jednego dziecka kobieta może więc skorzystać maksymalnie z 26 tygodni wolnego.

Wniosek o urlop macierzyński

By skorzystać z urlopu macierzyńskiego, konieczne jest złożenie wniosku. W przypadku umowy o pracę szef nie może rozpatrzyć go negatywnie. Ponadto, jeśli nie przyzna urlopu po urodzeniu dziecka, wówczas kobieta ma prawo rozwiązać umowę z winy pracodawcy i wnioskować o odszkodowanie.

We wniosku o macierzyński powinna znaleźć się informacja o tym, czy pracownica zamierza podzielić urlop na dwie części. Ponadto dokument powinien zawierać:

• bieżącą datę i miejsce,
• imię i nazwisko wnioskującej,
• dane pracodawcy,
• planowaną datę porodu,
• wskazane dni rozpoczęcia i zakończenia urlopu,
• podpis pracownicy.

Wraz z wnioskiem należy przedstawić kopię zaświadczenia od lekarza, na którym widnieje przewidywana data porodu. Jeśli natomiast kobieta rozpoczyna urlop już po porodzie, musi dostarczyć pracodawcy uzyskane w szpitalu zaświadczenie o porodzie i akt urodzenia dziecka. Zgodnie z prawem pracy przedłożenie wniosku o urlop po porodzie nie jest już konieczne.

Urlop macierzyński – wynagrodzenie

Składając wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski, pracownica powinna mieć świadomość, że nie musi zaznaczać w nim, że mają to być urlopy płatne. Od 2016 r. wynagrodzenie wypłacane w tym czasie jest bowiem gwarantowane ustawowo dla każdej młodej mamy. Nie tylko tej, która opłacała wcześniej składki na ZUS i NFZ.

By otrzymywać w czasie urlopu macierzyńskiego zasiłek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, należy złożyć wniosek. Wysokość „macierzyńskiego” może być równa 100% lub 80% podstawy wynagrodzenia wypłacanego w ciągu ostatnich 12 miesięcy pracy.

Pełną pensję otrzymuje pracownica, która rezygnuje z urlopu rodzicielskiego bądź wniosek o ten składa po terminie 21 dni od porodu. W takim przypadku za urlop rodzicielski będzie pobierać 60% podstawy wynagrodzenia. Z kolei zasiłek w wysokości 80% płacy otrzymują te mamy, które w ciągu 21 dni po urodzeniu dziecka wnioskują o urlop rodzicielski w pełnym wymiarze bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Zasada ta dotyczy pracownic odprowadzających składki na ubezpieczenie społeczne.

Na płacę w wysokości 1 tys. zł mogą liczyć również osoby, które:

• są zarejestrowane jako bezrobotne,
• pracują na podstawie umowy o dzieło,
• są zatrudnione w gospodarstwie rolnym,
• studiują.

Ponadto wyrównanie do 1 tys. złotych przysługuje tym mamom, których dochód jest niższy niż naliczone świadczenia.

Urlop macierzyński – ZUS

Jeśli firma zatrudnia mniej niż 21 osób, to nie ona, ale Zakład Ubezpieczeń Społecznych, wypłaca kobietom świadczenia macierzyńskie. W przypadku większych przedsiębiorstw obowiązek ten ciąży na pracodawcy, który następnie rozlicza się z ZUS-em.

Kobiety prowadzące własną działalność gospodarczą powinny z kolei pamiętać, że by uzyskać prawo do pobierania świadczenia, muszą opłacać składki na ubezpieczenie społeczne oraz chorobowe przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy. W przypadku, gdy składki odprowadzane są krócej, wysokość zasiłku z ZUS-u obniża się.